Covid-19 Pandemi Sürecinde Çocuklarımızla Nasıl İletişim Kurmalıyız?
Tüm dünyayı etkileyen Covid-19 pandemi sürecinde kendimiz kadar çocuklarımızın da ruh sağlığını korumak ve psikolojik dayanıklılıklarını arttırmaya yönelik yaklaşımlar uygun olacaktır.
Çocukların güvende oldukları hissiyatına sahip olmaları böylesi pandemilerde önem arz eder. Bu güvenlik hissini yaratacak olanlar ise ebeveynlerdir. Ebeveynlerin sosyal medyadaki bilgi kirliliğinden kendilerini korumaları, aynı şeyi çocukları içinde yapmalarını öneriyoruz. Yetkili kişi ve kurumlardan doğru bilgi edinmeleri ve korunma yöntemleri ile ilgili verilen bilgileri dikkate alıp, uyarı ve önerilere uymaları yeterli olacaktır.
Yaşananlar hakkında konuşmamak, çocuğun kaygısını arttırır.
Çocuklar evin 6.hissi gibidir, yaşananların farkındadır ve ortamdaki duygular söze dökülmese de çok net algılarlar. Bu nedenle yaşananlar hakkında konuşmamak, çocuğun kaygısını arttırır. Virüse dair ana hatlarıyla bilgi vermek, çok detaya girmemek ‘’bunun her sene olan grip virüsleriyle akraba olduğu, elden ele dolaşmayı çok sevdiğini, bulaşırsa ateş öksürük yaptığını, o yüzden bu yaramaz virüsü durdurmak için ellerini en az 4 iyi ki doğdun nakaratı söylediği süre boyunca yıkamasının önemli olduğunu, insanlarla arasında 4 adım mesafe koyması gerektiği ve ev dışında farklı yerlere dokunmamaya çalışması söylenebilir.
Bu konuda sen neler düşünüyorsun?’’ gibi sorular sorabilirsiniz. Bu konu hakkında soru sormasına izin verin, gerçeğe uygun, somut, içten ve kısa yanıtlar vermeye çalışın, sorulan soruların dışında çok detaylı cevaplar vermeyin, cevabını bilmediğiniz sorularla karşılaştığınızda paniklemeyin ve bu sorunun cevabını en kısa sürede öğrenip onunla paylaşacağınızı söylemek size olan güvenini arttırır. Çocuklara gerçekçi bir şekilde güven vermek önemli, anne baba olarak sizlerin ve diğer yetişkinlerin onları korumak için gerekli önlemleri aldığınız ve bundan sonra da buna devam edeceğinizi hatırlatın. Bu konuda yetkililerin gerçekleştirdikleri önlemleri anlatabilirsiniz.
Uygun bir zamanda bu sıkıntılı dönemin geçeceğini söyleyin.
Çocuğunuzla konuşurken duygularını ifade etmesine izin verin, dinleyin ve anlayış gösterin, konuşmak istemezse zorlamayın. Hastalanmayla ilgili kaygılarını dile getirirse çocukların yetişkinlere göre daha az hastalandığını ya da hastalığı daha hızlı atlatabildiklerini söyleyin. Uygun bir zamanda bu sıkıntılı dönemin ve yaşadığı duyguların geçici olduğunu, bir süre sonra bunların geçeceğini söyleyin. Kendilerini üzen ya da endişelendiren bir şey olduğunda her zaman sizinle konuşabileceklerini ifade edin.
Evde kaldığınız süreyi çocuklarınızla daha fazla zaman geçirmek için bir avantaja çevirebilirsiniz.
Çocuklar belirsizlikten, ani değişimlerden ya da günlük rutinlerinin bozulmasından tedirgin olurlar. Mümkün oldukça günlük rutinlerinizi devam ettirin, çocuğunuz çok fazla telefon, bilgisayar, televizyon karşısında vakit geçirmesini engelleyin. Şu an evden eğitim devam ediyor, bu derslere katılımları rutini sürdürmek konusunda yardımcı olacaktır.
Evde kaldığınız süreyi çocuklarınızla daha fazla zaman geçirmek için bir avantaja çevirebilirsiniz. Şu dönemde psikolojik sağlamlılık için ebeveynlerin desteğine çok daha fazla ihtiyaçları var. Onlarla beraber yapacağınız aktiviteler onların değerli olduğunu, sevildiklerini hissetmelerini sağlayarak mutlu ve umutlu olmalarını sağlayacaktır.
Çocuklarınıza rol model olabilirsiniz.
Ebeveynler olarak düzenli beslenme, kişisel hijyen ve düzenli uyumaya dikkat ederek çocuklarınıza rol model olabilirsiniz. Sizin bu zorlu yaşam olayıyla başarılı bir şekilde baş ettiğiniz görmek çocuklarınıza umut verir ve süreci daha kolay yaşamalarını sağlar.
Ancak ebeveyn olarak çocuğunuzda yeni ortaya çıkan davranış ve huy değişikliklerine dikkat etmek önemlidir. Bu anlatılanları uygulamanıza rağmen değişimleri fark ediyorsanız mutlaka bir çocuk ve ergen psikiyatristine başvurmanızı uygun olacaktır.
Doç. Dr. Nagihan Cevher Binici
SBÜ İzmir Dr. Behçet Uz Çocuk Hastalıkları ve Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi
Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı